Sách Lêvi từ chương 17 đến 26 được gọi là “Bộ luật về sự thánh thiện”. Nội dung phần này đa số là những luật liên quan đến việc thờ phượng Thiên Chúa, nhưng cũng có không ít những luật liên quan đến mối tương quan với tha nhân, đến tình thương dành cho người khác.
Trong Cựu Ước, sự thánh thiện thuộc về Thiên Chúa là Đấng Thánh. Sự thánh thiện này làm cho Thiên Chúa cách xa với con người, thuộc về trời cao. Và vì thế, khi người hay vật được chọn để thuộc về Thiên Chúa thì cũng phải sống sự tách biệt ấy.
“Các ngươi phải thánh thiện, vì Ta, Đức Chúa, Thiên Chúa của các ngươi, Ta là Đấng Thánh.” (Lv 19,2)
Tuy nhiên, điều lạ lùng là nhiều quy định về sự thánh thiện này lại mang tính rất nhân văn, liên quan đến tình thương dành cho người khác và nối kết giữa sự thánh thiện với tình thương dành cho con người. Trong tương quan với người khác mà trộm cắp, lừa gạt, nói dối, thề gian là “xúc phạm đến danh Thiên Chúa” (Lv 19,11-12). Rủa người điếc, đặt vật cản trước người mù là “không kính sợ Thiên Chúa” (19,14).
Việc biên soạn sách Lêvi có lẽ được hoàn tất vào thế kỷ 7 tCN, thời mà việc phụng tự rất sầm uất nhưng cũng là thời nhiều bất công xã hội nhất. Đó là giai đoạn cuối cùg của vương quốc Giuđa trước khi bị tàn phá. Trong bối cảnh ấy mà tình thương dành cho đồng loại được nhấn mạnh cách đặc biệt hơn.
Chúa Giêsu trong Tin Mừng hôm nay đi xa hơn nữa khi coi những gì làm cho những người đau khổ, bé nhỏ là làm cho chính Ngài.
Những nội dung này vang lên trong Mùa Chay đòi hỏi chúng ta cách mạnh mẽ là phải thay đổi tương quan với tha nhân. Sự thánh thiện được gắn liền với lòng thương người. Không thể nói tới việc trở về với Thiên Chúa nếu không trở về với anh chị em!
LP. Giuse Nguyễn Trọng Sơn
