Những lời dặn dò sau cùng của ông Môsê cho dân của ông nghe có vẻ mâu thuẫn: họ được tự do để chọn lựa đấy, nhưng nếu chọn tuân giữa mệnh lệnh của Chúa thì được sống, bằng không thì sẽ chết! Chúa Giêsu cũng cùng một luận lý (logic) như thế khi nói: ai tìm cách cứu mạng mình thì sẽ chết, còn ai sẵn sàng chết thì lại được sống; được cả thế gian mà đánh mất bản thân thì chẳng ích gì!
Sự nghịch lý của cuộc sống là một thực tại, và rất nhiều khi người ta chọn lựa điều tưởng là có lý hơn, nhưng cuối cùng là sự ê chề. Những suy nghĩ này không mang tính chất giáo điều đâu, nhưng rất thực tiễn của cuộc nhân sinh. Những người muốn thoát khỏi đau khổ của cuộc sống qua các chất gây nghiện, tưởng mình quên được, thấy mình “lên mây”, nhưng sau đó thì càng ê chề hơn! Những người dấn thân cho người khác bị cho là dại dột, nhưng lại trở thành tác nhân kiến tạo cuộc sống! Do đó, nếu chọn điều tưởng là có lý mà suy nghĩ không tới, thì sẽ lãnh lấy hậu quả khôn lường. Còn biết suy nghĩ thấu đáo thì người ta sẽ tìm thấy cái lý trong điều tưởng là nghịch lý.
Ông Môsê cho thấy tự do trong khi tuân phục lề luật của Chúa. Đức Giêsu thì cho thấy người ta chỉ sống thực sự khi biết chết đi, biết vác lấy thập giá. Chính trong cái tưởng là chết, thì người ta tìm thấy sự sống đích thực. Điều này không chỉ mang chiều kích cánh chung, nhưng còn là hiện sinh nữa. Nỗi lo lắng, lo sợ của kẻ gian ác, kẻ gây đau khổ cho người khác và sự bình an, hạnh phúc, thanh thản của người biết ra khỏi chính mình, biết nghĩ và sống cho tha nhân, là minh chứng cho tính chất hiện sinh của những điều nghịch lý hay tưởng là nghịch lý ấy.
LP. Giuse Nguyễn Trọng Sơn
