Tôi ngạc nhiên về cách nhìn của sách Lêvi, là một trong số 5 cuốn của bộ Ngũ Thư, dù đã hoàn thành bản văn cuối cùng như chúng ta có hiện nay từ thế kỷ 6 tCN, nhưng lại có tư tưởng về sự thánh thiện mang tính chất rất người, chứ không bay bổng ở thế giới siêu việt nào đó. Đức Chúa nói qua ông Môsê: “Các ngươi phải thánh thiện, vì Ta, Đức Chúa, Thiên Chúa của các ngươi, Ta là Đấng Thánh.” (Lv 19,2), rồi bản văn nói đến sự thánh thiện mà dân phải có tập trung vào sự công bằng với tha nhân, lưu tâm đến người nghèo, không vu khống, không cướp bóc, luôn tôn trọng tha nhân...!
Sự thánh thiện mà Thiên Chúa đòi hỏi để dân nên giống Đức Chúa là Đấng Thánh thì lại rất người, rất nhân văn. Điều này khiến chúng ta phải chiêm ngắm lại Đức Chúa và nhận ra rằng chính Thiên Chúa đã làm như vậy: Ngài rất tôn trọng và yêu thương con người. Thiên Chúa tôn trọng con người bởi vì họ được Ngài dựng nên theo hình ảnh của chính Ngài, và con người là thụ tạo yêu quý của Ngài. Như vậy, với điều mang đậm nét yêu thương thì chúng ta quen gọi là “rất đậm tính nhân văn”, thì bây giờ phải nói đúng hơn rằng: “rất đậm tính thần linh”!
Điều này đưa đến kết luận rõ ràng nơi Chúa Giêsu về ngày xét xử cánh chung là: điều gì không làm cho tha nhân là không làm cho chính Ngài, ngược lại điều gì làm cho tha nhân, dù là những người bé nhỏ nhất, là làm cho chính Ngài.
Cái thánh của Thiên Chúa mang tính chất rất người, rất nhân văn, đầy lòng mến; và lòng mến của con người mang tính chất rất thánh thiêng! Ơn giải thoát, ơn cứu độ mà Chúa Giêsu mang lại cũng chính là phục hồi lại lòng mến mà con người đã đánh mất đối với Thiên Chúa và đối với tha nhân. Như vậy, khi sống lòng mến sâu xa là lúc mà con người được giải thoát thực sự. Phải chăng, điều sâu xa của những đổ vỡ nơi đời sống con người chính là sự đổ vỡ của lòng yêu mến, và niềm hạnh phúc sâu xa của con người không phải là ở nơi quyền lực hay sự giàu có, nhưng là ở nơi tình yêu mến mà con người cảm nhận được trong cuộc đời mình.
Sống thánh là sống yêu mến. Thật đơn giản, nhưng cũng thật là sâu xa, thật là nền tảng. Sự giải thoát là ở nơi lòng tha thứ cho người khác và nơi lòng nhân ái dành cho nhau. Thật đơn giản, nhưng sao lại khó thế?! Ai cũng có thể nên thánh nếu sống yêu thương, và ai cũng có thể trở thành ác quỷ nếu hận thù, ghen ghét, loại trừ nhau. Ai cũng có đủ ơn Chúa để sống yêu thương, chỉ còn lại là con người có muốn sống yêu thương hay không mà thôi. Khó nhưng làm được. Cứ khởi đầu, cứ từng bước đi trong sự tha thứ và lòng yêu thương, cùng với cảm nhận hạnh phúc khi yêu thương và bất hạnh khi thù hận, con người sẽ ngày càng nhận ra rằng một đời sống yêu thương là điều có thể. Thiên Chúa luôn đứng về phía những nỗ lực để sống yêu thương, và tình yêu thần linh bất chấp giới hạn của con người dành cho mỗi người chúng ta, sẽ là khích lệ từng ngày cho đời sống yêu thương, cho đời sống tự do.
Lm. Giuse Nguyễn Trọng Sơn
