Trong bài giảng Trên Núi, Chúa Giêsu nói với các môn đệ: nếu anh em không công chính hơn các kinh sư và Pharisêô, thì anh em sẽ không được vào Nước Trời (x. Mt 5,20). Vậy sự công chính này nghĩa là gì? Ý nghĩa đầu tiên là không phải một thứ đạo đức giả hình, dừng lại ở cái bên ngoài, như nhiều lần Chúa Giêsu đã cảnh giác về các vị lãnh đạo này. Nhìn từ giáo lý về sự công chính đến từ niềm tin vào Chúa Giêsu Kitô chứ không phải từ việc tuân giữ luật lệ, mà có thể ông Matthêô đã biết đến khi viết Tin Mừng, thì sự công chính mà Chúa Giêsu nói đến phải được quy hướng về Ngài và về lời giảng dạy của Ngài. Có lẽ Tin Mừng Matthêô được viết sau năm 70 hoặc sau năm 80, còn thư Galata của thánh Phaolô về sự công chính được viết khoảng năm 54. Chúa Giêsu thường nói rằng: anh em đã nghe người xưa dạy rằng..., còn Thầy, Thầy bảo anh em... (x. Matthêô chương 5). Sự công chính mới được quy hướng về Chúa Giêsu.
Sự công chính được nói đến trong bài giảng Trên Núi hôm nay cho thấy “sự liên thông” giữa bên ngoài và bên trong, giữa con người với nhau và con người với Thiên Chúa. Không chỉ là cấm giết người, nhưng còn là không giận ghét, không khinh thường, không nhục mạ anh em. Không chỉ là dâng lễ vật cho Thiên Chúa, là làm việc thờ phượng Thiên Chúa, nhưng còn là sự an hòa, vượt qua sự bất bình với anh em. Tại sao đây là sự công chính mới đến từ Chúa Giêsu? Bởi vì chính Ngài đã đến từ Thiên Chúa để hòa giải con người với nhau và hòa giải con người với Thiên Chúa. Đó là sự công chính làm cho con người được thống nhất nơi chính mình, đưa con người vào sự hiệp thông với nhau và với Thiên Chúa.
Sự công chính của luật sĩ và Pharisêô đưa đến hành vi loại trừ người khác, vì trong khi tuân giữ cách chỉn chu các luật lệ, họ cũng lên án tha nhân. Còn sự công chính của Chúa Giêsu đưa đến sự hiệp thông. Vậy thử nghĩ lại xem: tôi đang theo đuổi sự công chính nào? Cứ nhìn quả thì biết cây.
Lm. Giuse Nguyễn Trọng Sơn
