Câu chuyện về những người đầy tớ sinh lời từ nén vàng, nén bạc ông chủ trao được kể dưới dạng dụ ngôn ở hai Tin Mừng Matthêô và Luca. Hai câu chuyện có vẻ giống nhau nhưng cũng có vẻ khác nhau. Không rõ là Chúa Giêsu kể hai dụ ngôn hay chỉ có một, rồi các tác giả áp dụng cho những bối cảnh của cộng đoàn mình và mạch văn Tin Mừng của mình?
Câu chuyện trong Tin Mừng Luca hôm nay được đặt trong mạch văn của “Hành trình lên Giêrusalem” và do đó, mang dấu ấn của thập giá cách rõ ràng. Luca dẫn vào như sau: “Khi dân chúng đang nghe những điều ấy, thì Đức Giêsu lại kể thêm một dụ ngôn, vì Người đang ở gần Giêrusalem và vì họ tưởng là Triều Đại Thiên Chúa sắp xuất hiện đến nơi rồi” (Lc 19,11). Sau đó Luca kết thúc: “Nói những lời ấy xong, Đức Giêsu đi đầu, tiến lên Giêrusalem” (19,28). Như vậy, tác giả muốn người đọc hiểu dụ ngôn trong mạch văn này.
Đức Giêsu trong Tin Mừng Luca đặt dụ ngôn vào bối cảnh lịch sử liên quan đến Akhêlaô, là con vua Hêrôđê Cả, đi Roma để xin hoàng đế phong vương, nhưng nhiều người không thích ông này. Có lẽ ông là người đáng sợ nên ông Giuse cũng không dám đưa gia đình về vùng đất ông cai trị (x. Mt 2,22). Đức Giêsu mượn sự kiện này để nói đến việc dân Do Thái từ khước Ngài, hay đúng hơn, từ khước con đường thập giá của Ngài.
Ở dụ ngôn này, các nén bạc được trao cho các đầy tớ bằng nhau, mỗi người một nén. Cùng một con đường thập giá, mỗi người tiếp nhận cách khác nhau, và do đó cũng sinh lợi khác nhau. Người đón nhận càng hết lòng thì càng sinh lợi nhiều hơn nữa. Người chỉ nói ngoài miệng về thập giá thì chẳng sinh lợi gì. Người biết đón nhận thập giá xảy đến với tinh thần hy sinh, thì sinh ích lợi hơn. Người dấn thân, tự nguyện chọn lựa thập giá cách vui tươi vì yêu mến Chúa và tha nhân, thì sinh lợi ích rất nhiều; lợi ích này tiếp theo lợi ích khác nữa.
LP. Giuse Nguyễn Trọng Sơn
