Sám hối để cải thiện tương quan
Đn 9,4b-10; Lc 6,36-38
Thứ Hai Tuần II - Mùa Chay, 17/03/2025
Tâm tình sám hối là điều quan trọng trong Mùa Chay. Tuy nhiên, hành vi sám hối này không mang tính tự quy như là hành vi đấm ngực mình, hối tiếc, tự trách..., nhưng mang tính chất của tương quan. Và như thế, chỉ khi biết sám hối thì mới cải thiện được tương quan, còn nếu chỉ khăng khăng khẳng định mình thì vẫn là thái độ tự tôn và loại trừ tha nhân, và nhất là loại bỏ Thiên Chúa ra khỏi cuộc đời mình!
Ông Đanien nói lên lời sám hối cho mình và cho dân khi nhìn nhận Thiên Chúa là Đấng giữ lời giao ước, tức là giữ tương quan mà Ngài đã ký kết là Chúa của dân và đón nhận dân là của Chúa. Ông cũng cho thấy Thiên Chúa giữ lòng nhân nghĩa với dân. Chính khi dân không tuân giữ mệnh lệnh Ngài thì họ cũng từ khước không muốn nghe những người được Chúa sai đến nhắc nhở dân. Khi từ khước Thiên Chúa, người ta cũng từ khước người khác. Sám hối để thiết lập lại những mối tương quan ấy.
Hai mối tương quan với Chúa và với tha nhân nối kết chặt chẽ với nhau đến độ Đức Giêsu cho thấy ai sống mối tương giao tốt đẹp hay tệ hại với tha nhân thì cũng được Thiên Chúa cư xử như vậy: đừng xét đoán, đừng lên án ai thì cũng không bị Thiên Chúa xét nét, lên án; hãy tha thứ thì được Thiên Chúa thứ tha, hãy cho thì sẽ được Thiên Chúa rộng rãi thi ân.
Sám hối để cải thiện tương quan không dừng lại ở chỗ mình đã làm gì sai lỗi với Chúa và với người khác, nên xin lỗi, thay đổi để chữa lành tương quan. Cần đi xa hơn ý nghĩa của sám hối là thay đổi cách suy nghĩ (metanoia). Sám hối là thay đổi cách suy nghĩ của mình để tập nghĩ như Chúa, theo tư tưởng của Chúa trong Tin Mừng. Sám hối là muốn hiểu tư tưởng của người khác, của thế hệ khác để đón nhận sự khác biệt của nhau và để cho người khác sống sự khác biệt của họ, để nhận ra những điều hay của họ và có khi mình cần thay đổi hoặc tìm cách hoà hợp, bổ túc cho nhau. Sám hối như thế sẽ mang lại những tương quan được đổi mới với Thiên Chúa và với tha nhân.
Lm. Giuse Nguyễn Trọng Sơn